"Hey, wat doen die flikkers hier eigenlijk?" Turkse LGBT vakbondsactivisten delen hun ervaringen.
Samen met de homo-lesbische groep van AbvaKabo zette TIE Nederland een uitwisseling op tussen LGBT vakbondsactivisten uit Nederland en Turkije. De uitwisseling is erop gericht om de vakbonden (meer) inclusief te maken voor homo, lesbo, bi- en trans mensen, en hen tegelijkertijd te stimuleren om zich op de werkvloer (beter) in te zetten tegen discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en gender identiteit. Op vrijdag 23 november bezochten 2 Turkse activisten Nederland en deelden hun ervaringen in een workshop bij de AbvaKabo.
Eerder berichtte we al dat TIE betrokken is bij het opzetten van een uitwisselingsproject tussen LGBT vakbondsleden van de AbvaKabo en LGBT activisten in Turkije. Verschillende organisaties waren betrokken bij het opstellen van het project zoals natuurlijk de AbvaKabo maar ook COC en Turkse migranten organisatie HTIB. In Turkije is het de LGBT organisatie KAOS-GL die de projectactiviteiten in Turkije gaat coördineren en zijn er al banden gelegd met verschillende vakbonden, vooral diegene die gelieerd zijn aan de onafhankelijke ambtenaren confederatie KESK (zie voor een eerder verslag http://www.tie-netherlands.nl/node/3061). Na deze voorbereidingsperiode is het project goedgekeurd ter financiering door zowel de Nederlandse ambassade in Ankara als de AbvaKabo zelf en wordt er inmiddels al volop gewerkt aan de organisatie van de verschillende projectactiviteiten. Hierbij was de eerste activiteit een bezoek van twee leden van de LGBT organisatie KAOS GL aan Nederland op 22, 23 en 24 november jl.
Vanuit KAOS-GL kwamen Ali Erol en Selcuk Candasay. Ali is een van de oprichters van KAOS-GL, de eerste Turkse LGBT organisatie, en een internationaal erkende homo activist: zo nam hij afgelopen woensdag de David Kato prijs in ontvangst in Johannesburg, vernoemd naar de Oegandese homo activist die in 2011 werd vermoord. Selcuk Candansayar zit in het bestuur van KAOS-GL en is universitair professor Psychiatrie aan de Gazi Universiteit in Ankara en wetenschappelijk editor van de links-kritische krant Birgün. De laatste jaren heeft KAOS-GL zich steeds meer ingezet om zich te verbinden met de Turkse vakbonden om deze LGBT inclusief te maken, een ervaring waar ze in hun bezoek aan Nederland meer over hebben verteld.
Centraal in het bezoek stond een workshop op het regio kantoor van de AbvaKabo in Utrecht. De centrale doestelling was nadere kennismaking tussen de leden van de homo-lesbische groep van de AbvaKabo en de organisatie KAOS-GL ; er werden vragen besproken als: Hoe is de situatie van LGBTs in de vakbonden in Nederland en in Turkije? Welke initiatieven bestaan er om de vakbonden (meer) LGBT inclusief te maken? Wat is daarbij bereikt en wat zijn de belangrijkste obstakels? Er waren zo’n 15 leden van de homo-lesbische groep aanwezig plus een vertegenwoordiger uit het hoofdbestuur.
Het was een inspirerende en leerzame middag, waarbij er vooral veel aandacht was voor de ervaringen van de KAOS-GL activisten. Opvallend was hierbij de manier van samenwerken tussen KAOS-GL en andere (activisten)groepen die zich in Turkije inzetten tegen discriminatie. Deze samenwerking bleek uit noodzaak geboren. Ali vertelde: “In het begin waren we maar een kleine groep homo en lesbo’s die openlijk voor hun rechten wilden opkomen. Om aan macht te winnen moesten we ons wel verbinden aan andere groepen die ook voor gelijkheid en democratie strijden”. Dit leverde nog wel eens vervelende situaties op: “Op veel bijeenkomsten kregen we eerst te horen: Hey, wat doen die flikkers hier eigenlijk”. Maar door constant de discussie aan te gaan over een gemeenschappelijke strijd voor gelijkheid zijn ze er in Turkije in geslaagd om met veel verschillende groepen samen te werken. Selcuk: “Tegen de feministen hebben we gezegd: ‘Je kunt niet aan feminisme doen, zonder ook het gedwongen heteroseksisme aan te kaarten’. Tegen de Koerden hebben we gezegd: ‘Jullie willen vrijheid en gelijkheid, maar denk hierbij ook aan vrijheid en gelijkheid van Koerdische LGBT’s. Nu hebben we nauwe banden met verschillende Koerdische en feministische organisaties, en ook met de Alevieten’.
Door deze manier van samenwerken is KAOS-GL de laatste jaren gegroeid tot de grootste LGBT organisatie van Turkije en hebben ze naar eigen zeggen een bredere visie op ‘verandering’ dan in Europa: “door de samenwerking met andere groepen is onze visie op sociale strijd breder dan die van veel Europese LGBT organisaties die toch wat meer een ‘tunnelvisie’ hebben en zich vaak alleen op LGBT’s richten. Wij willen gelijkheid en vrijheid voor iedereen: LGBT’s, hetero’s, Koerden, Alevieten, arbeiders, kortom alle gemarginaliseerde en gediscrimineerde groepen in de samenleving; en daarvoor moeten we allen samenwerken’.
Ook heeft KAOS zich in de afgelopen paar jaar steeds meer verbonden met de Turkse vakbeweging om ook deze meer LGBT inclusief te maken. In 2001 liepen activisten van KAOS voor het eerst mee in de 1 mei 'dag van de arbeid' demonstratie, samen met de activisten van de verschillende vakbonden. Het benaderen van de vakbonden om meer LGBT inclusief te worden ligt echter nog wel erg gecompliceerd. Illustrerend is het voorbeeld vanuit de ambtenaren confederatie KESK. Daar hadden een groep LGBT kaderleden een protestbrief geschreven aan het hoofdbestuur waarin ze hun gebrek aan inspraak ter discussie stelden. Het hoofdbestuur was zo verbaasd om een brief te ontvangen van een groep LGBT kaderleden dat ze deze in ongeloof naast zich neerlegden als een brief van de concurrerende gele ambtenaren bond of als een truck van de politie.
Wat hierbij een rol speelt is dat de vakbonden, en dan met name de onafhankelijke vakbonden, de laatste tijd erg onder vuur liggen van de Turkse overheid. Namens TIE hebben we al verschillende keren melding gemaakt van deze repressie waarbij alleen dit jaar al 65 vakbondsleden zijn gearresteerd (zie oa http://www.tie-netherlands.nl/node/2944). Een van de instrumenten die de regering gebruikt om de vakbonden zwart te maken is door hen te beschuldigen als een ‘bolwerk van flikkers’. Dit maakt dat de vakbonden zich juist van homo en lesbo’s willen distantiëren en extra gevoelig zijn om hun organisatie open te stellen voor LGBT’s. Echter toch is er, onder andere door KAOS, de laatste tijd meer ruimte voor het thema. KAOS leden binnen de KESK confederatie en de lerarenbond Egitim-Sen hebben de laatste tijd meer de discriminatie van LGBTs zowel op de werkvloer als binnen de bond openlijk ter discussie gesteld. En zo gaf bijvoorbeeld een KAOS lid, die als leraar ook lid is van de leraren bond Egitim-sen, op een nationale bijeenkomst voorlichting aan vakbondsleden over hoe ze seksuele diversiteit beter op scholen kunnen onderwijzen. Het was voor de eerste keer in de geschiedenis van de Turkse vakbeweging dat op een nationaal congres over deze thematiek gepraat werd.
Het project is bedoeld als ondersteuning van de initiatieven van deze dappere vakbondsleden. In Nederland en Turkije zullen dan de komende maanden ook verschillende workshops worden georganiseerd over LGBT vakbondsrechten. Inmiddels is KAOS al bezig voor een groot internationaal seminar over LGBT vakbondsrechten in Ankara, wat gehouden zal worden op zondag 15 december. Hierbij zullen zowel een aantal vertegenwoordigers van Mondiale Vakbondsfederaties (GUF’s) aanwezig zijn, zoals Rebecca Sevilla van Education International, als ook de vice-voorzitster van de AbvaKabo Miekie Awater en natuurlijk leden van de homo-lesbische groep van AbvaKabo. Inmiddels hebben een aantal onafhankelijke Turkse vakbonden zich al aangemeld voor het seminar. Een krachtig signaal dat zelfs in de repressieve context van Turkije de vakbonden de opening vinden om kritisch naar zichzelf te kijken en zich te willen inzetten om vertegenwoordigers te worden van alle werknemers, onafhankelijk seksuele voorkeur en of/ gender identiteit.
Lees hier het verslag wat KAOS GL over het bezoek op hun website publiceerde: http://www.kaosgl.org/page.php?id=12838
Voor berichten in de Turkse pers over het bezoek van KAOS aan Nederland:
