AbvaKabo in de bres voor vrouwen- en LGBT vakbondsactivisten in Turkije
Onder begeleiding van TIE Nederland reisde op woensdag 12 december een delegatie van AbvaKabo af naar Turkije. Op het programma stonden een solidariteitsbetuiging aan de gedetineerde vakbondsvrouwen van de KESK confederatie (onafhankelijke vakcentrale van ambtenaren bonden) en participatie in een seminar over LGBT vakbondsrechten.
De delegatie bestond uit twee leden van de LHBT groep (Jan Molenaar en Lili Brouwer), beleidsmedewerker diversiteit (Judith Westhoek) en de vice-voorzitter (Miekie Awater). Na aankomst in Ankara op woensdag werden we dezelfde avond verwacht op een diner georganiseerd door de KESK. Aan de dinertafel zaten tientallen andere vertegenwoordigers van ambtenaren bonden uit verschillende Europese landen die ook in Ankara waren aangekomen in solidariteit met de KESK vakbondsvrouwen. We bespraken die avond de manifestatie die de volgende dag zou plaatsvinden en onze rol als internationale waarnemers in de rechtszaak die daarop volgen zou.
Solidariteit met het KESK vrouwennetwerk is dan ook hard nodig: zoals TIE eerder berichtte heeft de Turkse overheid heeft de laatste jaren de repressie tegen vooral de onafhankelijke bonden opgevoerd. Vandaag de dag zitten dan ook tientallen van hun leden vanwege hun vakbondsactiviteiten gevangen, om precies te zijn 143 arrestaties en 25 gedetineerden (zie hierover het rapport van de ITUC). Het vrouwennetwerk van de KESK is hierbij een van de meest recente doelwitten. In aanloop naar de protesten op 8 maart (internationale vrouwendag) werden verschillende vrouwen van dit netwerk gearresteerd (zie dit artikel op Bianet). Officieel omdat ze lid zouden zijn van een ‘illegale Koerdische organisatie’. In de praktijk omdat de vakbondsvrouwen kritisch zijn tegen de huidige Turkse regering die vrouwenrechten steeds verder inperkt (zie http://www.tie-netherlands.nl/node/3292). Net voor vrouwendag waren deze vrouwen dan ook betrokken bij het organiseren van een grote protestmars tegen de regering en voor vrouwenrechten. Een protestmars die wel plaatsvond, maar behoorlijk bemoeilijkt werd door de arrestatie van de vakbondsvrouwen. Sinds februari vorig jaar zaten de 15 vast. Vorige jaar december werden er al een aantal vrij gelaten door gebrek aan bewijs (zie: http://www.tie-netherlands.nl/node/3387). De dag na onze aankomst zou de tweede rechtszaak dienen, en wij zouden daarbij aanwezig zijn als internationale waarnemers. Voor de rechtszaak zouden we participeren in een solidariteitsmanifestatie met de vakbondsvrouwen voor het gerechtsgebouw.
In de ochtend van de dag van de rechtszaak (donderdag 13) hadden we eerst een actiebijeenkomst met de overige leden van de internationale delegatie. Hierbij stelden we een verklaring op waarbij we ons committeerden aan een internationale solidariteitscampagne om aandacht te vragen voor de toenemende repressie tegen de onafhankelijke Turkse vakbeweging. Vervolgens gingen we naar het gerechtshof waar er een solidariteitsmanifestatie was georganiseerd met de gevangengenomen vakbondsvrouwen. De leden van de internationale delegatie hielden hierbij een toespraak, o.a. ook Miekie Awater, de vice-voorzitter van AbvaKabo FNV.
Daarna waren we aanwezig bij een bijna 3 uur durende zitting in het gerechtshof, waarbij de 15 vrouwen terechtstonden. Het wachten was de moeite waard: alle 15 werden op vrije voeten werden gesteld bij gebrek aan bewijs van hun ‘lidmaatschap van een illegale Koerdische organisatie!’. Weer een bewijs dat de Turkse overheid de onafhankelijke vakbeweging probeert te intimideren door hun leden op valse beschuldigingen vast te zetten. De rechtszaak loopt nog wel, maar gelukkig kunnen de vrouwen deze nu van buiten de gevangenis volgen. Diezelfde avond organiseerde de KESK wederom een diner waarbij de vrij gelaten vakbondsvrouwen als heldinnen werden onthaald en hun vrijlating werd gevierd in aanwezigheid van hun families en kameraden uit de vakbeweging. Wat vooral bijbleef was de enorme inspiratie van de vrouwen die, ondanks hun gevangenschap, nog steeds vast beraden waren hun strijd voort te zetten. En ook de onvoorwaardelijke steun die ze daarbij kregen van hun familie, inclusief hun kinderen, die die avond ook aanwezig waren.
De daaropvolgende dag (vrijdag 14) hadden we een overleg op het kantoor van de KESK, waarbij plannen werden gesmeed tussen AbvaKabo, de Vrouwenbond en de KESK om het netwerk van de KESK vakbondsvrouwen in de toekomst te blijven ondersteunen. Deze plannen worden momenteel uitgewerkt door betrokken partijen. Na de bijeenkomst reisden we af naar de Bilkent Universiteit. Naast onze participatie in de solidariteitsmanifestatie met de KSEK vrouwen waren we namelijk in Ankara voor een seminar over LGBT vakbondsrechten, georganiseerd door de Turkse LGBT organisatie KAOS GL in het kader van de mensenrechtenweek in Ankara.
Deel van de mensenrechtenweek was een workshop in de Bilkent Universiteit over sociale dienstverlening aan de LGBT gemeenschap in Turkije. De workshop op de universiteit was omstreden: de rector magnificus van de universiteit had de workshop verboden vanwege de thematiek. Echter het hoofd van de faculteit van sociale dienstverlening was vastberaden de workshop doorgang te laten geven en had haar eigen faculteit open gesteld om de workshop toch te houden. Het klaslokaal zat tot de nok toe vol met studenten sociale dienstverlening die voor de eerste keer naar presentaties van internationale sprekers luisterden over de thematiek van seksuele en gender diversiteit en hoe je daar als sociale dienstverlener op kunt inspelen bij het behandelen van een LGBT patiënt. De betrokkenheid en inzet van het hoofd van de faculteit en de leergierigheid van de student was indrukwekkend. En het feit dat de workshop toch gehouden werd een overwinning op de hetero-normativiteit binnen de academia.
Na de workshop stond er nog een bezoek aan de Nederlandse ambassade op het programma. De Nederlandse ambassade is namelijk als co-financier (naast de AbvaKabo) betrokken bij het uitwisselingsproject tussen LGBT vakbondsactivisten uit Turkije en Nederland. Het was een informeel gesprek waarbij de verantwoordelijke voor het mensenrechten programma het belang benadrukte van LGBT rechten in het Nederlandse buitenland beleid en daarmee steun uitsprak voor de LGBT vakbondsrechten uitwisseling. Na deze opsteker hadden we een diner met de rest van de internationale gasten in het kader van de mensenrechten week en mochten we daarna eindelijk uitrusten van alle indrukken.
De volgende dag (zaterdag 15) was de dag van het LGBT vakbondsrechten seminar wat TIE Netherlands en AbvaKabo mede organiseerde met de LGBT organisatie uit Ankara Kaos GL. Miekie Awater en Jan Molenaar hielden namens AbvaKabo FNV een presentatie over het belang van LHBT (lesbo, homo, bi- en trans* personen) vakbondsrechten tijdens een symposium in Ankara (zie:http://www.kaosgl.com/page.php?id=12946 & http://www.kaosgl.org/sayfa.php?id=12895). Het seminar was de tweede activiteit georganiseerd in het kader van het eerder genoemde uitwisselingsproject tussen LGBT vakbondsactivisten uit Turkije en Nederland (zie: http://www.tie-netherlands.nl/node/3061 & http://www.tie-netherlands.nl/node/3821 ). Het seminar was historisch in de geschiedenis van de Turkse vakbeweging: nog nooit zaten vertegenwoordigers van twee grootste onafhankelijke vakbondsfederaties uit Turkije om de tafel om deze thematiek te bespreken. Namens de onafhankelijke confederatie KESK (ambtenaren) zat Canan Calagan, coördinatrice van het KESK vrouwennetwerk in het panel. Namens de onafhankelijke confederatie DISK (industrie) http://www.disk.org.tr/default.asp?Page=Content&ContentId=269 , participeerde Kivanc Eliacik van internationale zaken. In de zaal zat verder nog Eyup Ozer, van internationale zaken van de onafhankelijke metaal bond Birlesik Metal-Is (http://www.birlesikmetal.org/english/index.htm). Namens de mondiale paraplu organisatie Education International (http://www.ei-ie.org/) was Rebecca Sevilla aanwezig.
Miekie noemde in haar presentatie het belang wat de AbvaKabo hecht aan LGBT arbeidsrechten en de uitdagingen die er nog bestaan om binnen de Nederlandse vakbeweging met dit thema te werken. Jan op zijn beurt vertelde over het praktische werk wat de LHBT groep verzet om aandacht te vragen van LHBT rechten binnen en buiten de bond, zoals bijvoorbeeld het nalopen van CAO’s op LGBT vriendelijkheid. De LHBT groep van de AbvaKabo hadden ook nog een Turkse flyer met hun doelstellingen geproduceerd, die na de presentaties gretig aftrek vonden.
Canan en Kivanc hielden presentaties over respectievelijk het vrouwenwerk binnen de bond en de toenemende repressie van de Turkse overheid tegen de Turkse vakbeweging. Canan zelf belichaamde deze overheidsrepressie: ze was een van de KESK vakbondsvrouwen die twee dagen eerder werd vrijgelaten uit de gevangenis. Het werd duidelijk dat er veel uitdagingen bestaan om met LGBT arbeidsrechten te werken, maar er was zeker bereidheid van de aanwezigen om hiermee aan de slag te gaan. Er waren zelfs wat concrete voorstellen hoe dit aan te pakken. Zo was er iemand aanwezig van LISTAG, de organisatie van ouders van LGBT kinderen, die door DISK en KESK werd uitgenodigd voor nadere kennismaking. Ook waren er twee gay kaderleden aanwezig van twee aangesloten bonden die geïnteresseerd waren om dit thema verder binnen hun bonden op de agenda te zetten. Rebecca Sevilla van EI benadrukte het belang van het werken met LGBT arbeidsrechten in internationaal perspectief en bood haar steun aan om dit in Turkije verder op de vakbondsagenda te zetten. Kortom, voor een eerste bijeenkomst over dit thema zeker goede resultaten, die we in de loop van het project verder zullen uitwerken! ’s Avonds aten we nog een keer met de internationale gasten van de mensenrechtenweek en rustten we uit van nog een bewogen dag.
Zondagochtend hadden we met de delegatie een korte bijeenkomst over vervolgplannen met de nieuwe contacten die we hadden opgedaan (bij de KESK en in het LGBT seminar), waarna het voor de delegatie tijd was om terug naar Nederland te keren.
Verslagen tijdens reis+foto’s op facebook:
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.358504447578878.79705.100002579774737&type=1
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.359547454141244.79931.100002579774737&type=1
Op site van AbvaKabo:
http://www.abvakabofnv.nl/Thema's/diversiteit/?OverviewType=Handig+artikel&id=485990
Lili schreef voor de vrouwenbond ook nog een verslag:
In Equal Times verscheen nog een verslag in het Engels over de rechtzaak, met interviews met verschillende KESK vrouwen):
http://www.equaltimes.org/news/turkey-releases-the-final-kesk-15-female-prisoners
