Minder werkdruk voor betere kwaliteit: vakbondsleden uit Chili en Nederland werken samen voor het verlagen van de werkdruk binnen de supermarkten

Sinds 3 jaar is de Lidl kadergroep van FNV actief in een internationaal uitwisselingsproject met collega vakbondsleden uit de supermarktsector in Chili; een project mede-gefaciliteerd door TIE-Netherlands. Binnen het project wordt gezamenlijk de werkdruk in de supermarktketens van Lidl Nederland en Walmart Chili in kaart gebracht en aan verbeteringen gewerkt. In de week van 1 juni was hiervoor een delegatie vanuit Walmart Chili op bezoek in Nederland. Een verslag.

Voorgeschiedenis: “Lidl vertil je niet aan je succes”!

De samenwerking tussen de vakbondscollega’s uit de supermarkt sector in Chili en Nederland heeft al vele successen opgeleverd. Zo voerde de Lidl kadergroep FNV, mede-geïnspireerd door collega’s uit Chili, vorig jaar de campagne “Lidl vertil je niet aan je succes!” . De campagne was gericht op het verlagen van de pallet hoogte (een pallet = een stapel dozen) en daarmee het verlichten van de werkdruk en de vele fysieke problemen die dit met zich meebrengt. En met succes: het Lidl management paste de maximale palet hoogte aan! Bovendien werden de eisen voor meer elektrische pompwagens, betere beschermende kleding, een normale vultijd per pallets en extra personeel in drukke tijden, toegezegd.  Het Chileense voorbeeld om gezamenlijk problemen in kaart te brengen en vanaf de werkvloer plannen voor verbetering te maken, werkte!

Verder met het verlagen van de werkdruk: op naar Santiago de Chili!

Het afgelopen jaar stond de uitwisseling met de Chileense vakbondscollega’s in het teken van het verder in kaart brengen van de werkdruk. Zowel in Chili als in Nederland brachten de supermarktwerkers zelf hun werkdruk in kaart en formuleerden verbeterpunten. Afgelopen Januari 2015 reisden de FNV kaderleden van Lidl af naar Santiago de Chili om daar de voorlopige resultaten met die van de vakbondsleden in Chili te bediscussiëren. Hieronder kun je een filmpje bekijken van dit bezoek.

Tussen Januari en Juni 2015 werkte de Lidl kadergroep verder aan het in kaart brengen van de werkdruk binnen Lidl. Ze stelden een rapport op met de eindresultaten en formuleerden een plan van aanpak om de werkdruk binnen Lidl te verminderen.

Chileense vakbondsdelegatie uit supermarkten in Nederland

In de week van 1 juni bracht een Chileense vakbondsdelegatie een bezoek aan Nederland om de campagne omtrent werkdruk in de supermarkten in Nederland en Chili verder vorm te geven. De delegatie uit Chili bestond uit Daniel Ruiz Cabezas en Rodrigo Gomez. Daniel is voorzitter van de vakbond die organiseert binnen het belangrijkste distributiecentrum LTS die de winkels van WalMart-Chili van producten voorziet. Aangezien alle functies binnen de LTS vakbond gekozen zijn, is Daniel naast voorzitter ook gewoon orderpikker. Rodrigo is vakbondsvoorzitter binnen een van de Walmarkt-Chili winkels, waar zo’n 250 mensen werken. Ook voor hem geldt dat hij naast vakbondsvoorzitter ook winkelmedewerker is. Zij werden bijgestaan door Ivan Saldias, coördinator van het vakbondstrainingscentrum TIE-Chili. De uitwisseling tussen de Chileense vakbondsdelegatie en kaderleden van Lidl FNV begon met een intern weekeinde in de bossen van Doorn waar de belangrijkste uitdagingen en successen van het organiseren binnen beiden supermarkten uit de doeken werden gedaan.

Chileense vakbondsstrijd in de supermarkt!

Daniel vertelde in Doorn hoe de vakbond in het distributiecentrum het aantal dozen wat er binnen het DC verwerkt wordt systematisch in kaart heeft gebracht via ‘productiemapping formulieren’. Door het verzamelen van specifieke informatie over het aantal verwerkte ‘collies’ hebben ze een krachtige stem gekregen in het bepalen van de werkdruk en de lonen in het DC. Zo is de vakbond in staat geweest een speciale bonus af te spreken die alle medewerkers krijgen bij het stapelen van een bepaalde aantal dozen. Door dit aantal dozen zo laag mogelijk te houden, loont het voor geen  enkele DC werker de moeite om extra hoog te stapelen en is de werkdruk en de daarbij gepaard gaande fysieke klachten erg afgenomen.  Ook binnen de winkels heeft de zogenaamde ‘productiemapping’ bijgedragen aan betere arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden. Zo vertelde Rodrigo dat de carrières, door het bijhouden van de winstcijfers, succesvol opslag hebben kunnen eisen.

Werkdruk binnen Lidl Nederland: Hoge werkdruk en winsten door onbetaald werk

Op hun beurt presenteerden verschillende FNV leden, werkzaam binnen de Lidl, de successen en uitdagingen van productiemapping binnen Lidl Nederland. Winkelmedewerkster Carin vertelde over de bovengenoemde successen van de “Lidl vertil je niet aan je succes campagne”. Daarbij wees ze ook op het belang dat de situatie blijvend in de gaten gehouden moet worden omdat nog niet in alle DCs en winkels de nieuwe lage stapel norm goed geïmplementeerd wordt. DC-werker Abdel vertelde over de succesvolle petities die zijn aangeboden in de Lidl Distributiecentra Heerenveen en Tiel. Hierbij is het de DC werkers vooral gelukt om meer respect af te dwingen bij het management. “Waar we vroeger amper werden aangekeken, worden we nu zelfs begroet als we op het werk aankomen”.

Kaderlid Fabian vertelde vervolgens over het nieuwe onderzoek naar werkdruk. In 2014 en 2015 hield de Lidl kadergroep een enquête onder mede Lidl-werknemers waarbij in totaal 304 mensen aan deelnamen. “Uit ons onderzoek blijkt dat 16% van de ondervraagden problemen heeft met het werktempo. Dat is vier keer zoveel als het landelijk gemiddelde (4,3%)! En de werkdruk ligt ruim 3 keer hoger dan het landelijk gemiddelde: resp. 26,5% en 8,2%. Aan deze ongezonde situatie moet heel snel een eind komen,” zo stelde Fabian. Daarnaast bleek uit het onderzoek dat een hoog percentage van de filiaalmanagers en assistenten onbetaald doorwerken om de opgelegde productienormen van Lidl te halen: maar liefst 68% van de ondervraagden! (Zie het rapport en de aanbevelingen onder aan dit artikel). De Chileense delegatie zorgde hierbij nog voor een opmerkelijke berekening: “Hebben jullie uitgerekend wat deze onbetaalde uren de Lidl oplevert aan geld?”, zo vroeg Daniel. Een snelle berekening maakte duidelijk dat het hier minstens om zo’n 3 miljoen euro gaat; geld wat de Lidl verdiend aan onbetaalde arbeid van haar werknemers!

De interne dagen werden afgesloten met een brainstorm over hoe er binnen de twee supermarktketens nog beter informatie gezameld kan worden en gezamenlijke actie gevoerd kan worden om de situatie wat betreft arbeidsomstandigheden te verbeteren. Hiervoor werden verschillende plannen uitgewerkt.

Campagne “Minder werkdruk voor een betere kwaliteit”!

Een van deze plannen werd gedurende de rest van de week ook gelijk uitgevoerd: een campagne om meer kenbaarheid te geven aan het probleem van de werkdruk binnen Lidl. Gezamenlijk trokken de Lidl kadergroep met de Chileense delegatie door het land om de brochure over hoge werkdruk onder de Lidl werknemers te verspreiden.

Het eerste bezoek werd gebracht aan het Lidl hoofdkantoor te Huizen. In de bossen van Doorn hadden de kaderleden al geoefend met het spelen van ritmes op percussie instrumenten. Bij aankomst liepen de kaderleden een rondje om het hoofdkantoor terwijl zij een van de ritmes ten gehore brachten. En met succes: waar het management bij eerdere petities de kaderleden lang hadden laten wachten met het in ontvangst nemen, kwamen ze nu al na 5 minuten naar buiten. Bij het aanbieden van de brochure werden de verschillende verbeterpunten gepresenteerd.

De rest van de week bezocht de delegatie uit Chili samen met de Lidl kaderleden van FNV tientallen filialen en DCs in heel Nederland. Tientallen werknemers namen de brochure in ontvangst en gaven aan te willen meehelpen aan het beter in kaart brengen van de werkdruk binnen Lidl en te willen bij dragen aan oplossingen. Zodoende droeg de Chileense delegatie ook bij aan vakbondswerk in Nederland: een sterk staaltje van internationale vakbondssolidariteit, georganiseerd  vanaf de werkvloer!